Vijf stappen om weerstand te voorkomen

Verontwaardigd vertelt de manager dat sommige medewerkers met hun geklets anderen van hun werk houden. Dit triggert een andere deelnemer in het gezelschap die vindt dat je toch even moet kunnen babbelen met je collega’s als je aan ’t werk bent. Dat is toch gezellig, dat hoort er toch gewoon bij? Het hoeft toch niet altijd efficiënt, kostenbewust en doelgericht? Die paar minuten. Ik zie de manager echt totaal afhaken in het gesprek waarin  nog even wordt doorpraat over het belang van babbelen.

Hoe vaak gebeurt het niet dat men volstrekt langs elkaar heen praat of het gesprek stokt: je weet niets meer te zeggen, je begrijpt de ander totaal niet. Ik heb het zelf bijvoorbeeld als iemand eindeloos doorzeurt over wie precies schuldig is aan het probleem, waar het vandaan komt enzo. Wat geweest is, is geweest, hup laten we het hebben over de mogelijke oplossingen! Maar door mijn gedachten maak ik dus niet de verbinding en frustreer het gesprek!

Wat gaat er mis in het gesprek?
Je bent ervan overtuigd dat jouw waarheid DE waarheid is. Wat jij belangrijk vindt is vanzelfsprekend waar. Zo zie jij de wereld, en dus is het zo.

Je projecteert jouw waarheid op de ander: het kan niet anders dan dat het ook waar en belangrijk is voor de ander. Het komt niet in je op dat de ander dat helemaal niet belangrijk vindt. Of iets heel anders juist heel erg belangrijk vindt (wat jij dan helemaal niet relevant vindt). Gevolg is dat je niet meer luistert naar de ander, maar nog meer argumenten gaat aandragen om de ander te overtuigen dat je toch echt gelijk hebt. Wat de ander er tegenin brengt hoor je nauwelijks meer. Jij bent bezig met overtuigen, je overlaadt de ander met steeds meer argumenten en voorbeelden om jouw waarheid over te brengen.

Wat er eigenlijk gebeurt, is dat jij probeert te bewijzen dat een lekkere appel altijd groen is, en de ander dat een goede stoel per definitie van hout is. En daar praat je dan samen over alsof je het over hetzelfde hebt. Op het moment dat je je  realiseert  dat die ander op een andere golflengte zit haak je af in het gesprek: het heeft geen zin verder te praten. En dan vaak radicaal: je gaat over op een ander onderwerp.

In een samenwerkings- of werkrelatie leidt dit tot onbegrip, verwijdering en stempels als ‘weerstand tegen verandering’, ‘altijd tegen de draad in’, ‘zie je wel, die past hier helemaal niet’. Terwijl dit niet waar hoeft te zijn: Juist verschillende talenten en kwaliteiten  leiden vaak tot betere teamprestaties en meer efficiëntie. Belangrijk dus om niet langs elkaar heen te praten.

 Hoe kun je elkaar beter begrijpen?

1. Realiseer je dat jouw vanzelfsprekende denkkader (context) niet hetzelfde is als dat van een ander. Hoe jij tegen de wereld aankijkt is gevormd door opvoeding, gezin, omgeving, opleiding, werksituaties, streek waar je bent opgegroeid, taal, karakter enz enz. Jouw wereldbeeld, normen en waarden  zijn nooit precies dezelfde als die  van een ander.
2. Oordeel niet over de ander. Oordelen staan in de weg als je open in gesprek wilt gaan. De meningen en ideeën van een ander  zijn niet slechter of beter dan die van jezelf. Leg er geen meetlat langs, constateer alleen verschil.
3. Wees nieuwsgierig naar de ander. Stel vragen, probeer erachter te komen wat de ander vindt, belangrijk vindt, beweegt om dingen wel of niet te doen. ‘Ik ben benieuwd…’ is een goede openingszin om iemand uit te nodigen te vertellen.
4. Zoek naar hetgeen jullie bindt, dit kan een overkoepelend of achterliggend belang, doel of probleem zijn. Wat jullie bindt, zorgt ervoor dat  je van gedachten gaat wisselen over hetzelfde en helpt om af te stemmen op dezelfde golflengte.
5. Gebruik zoveel mogelijk dezelfde taal als de ander. Taal en woorden horen vaak bij een bepaald vak of beroep. Zo is managementtaal vaak anders dan de taal op de werkvloer, maar ook de taal van HR professionals is vaak anders dan van het management. Door dezelfde woorden te gebruiken als de ander heb je een betere aansluiting, begrijp je elkaar beter. Papagaaien helpt dus om elkaar beter te begrijpen.

Pas je communicatiestijl aan!

Er zijn verschillende methoden/instrumenten die je kunt gebruiken om jezelf en anderen beter te begrijpen. Ik ben zelf erg enthousiast over 7Life, omdat het heel herkenbaar is en de woorden aanreikt die passen bij de communicatiestijl van de ander. Zo had de manager uit het eerste voorbeeld zich waarschijnlijk wel aangesproken gevoeld als de deelnemer ‘werken’ als uitgangspunt had genomen in plaats van ‘praten’. Wat denk jij?