Wanneer werkt ongevraagd advies?

Weet je wat jij zou moeten doen…Onder managers en adviseurs, maar ook onder vrienden, familieleden en levenspartners leeft een groot misverstand.  Zij hebben namelijk vaak de overtuiging dat ze op elk moment van de dag de ander ongevraagd kunnen adviseren, vaak vanuit hun eigen ideeën en referentiekader.  Deze misvatting zorgt in veel zakelijke en persoonlijke relaties voor strubbelingen. Het lijkt namelijk vaak geen probleem om iemand zomaar advies te geven. Vaak is het tegendeel waar. Waar moet een goede HR-adviseur of communicatieprofessional op letten, bij het geven van ongevraagd advies?

Relationeel

Ongevraagd adviseren is ten eerste relationeel lastig. De interpretatie ‘je bent een sukkel dat je dat zelf niet ziet’ ligt namelijk altijd op de loer. Veel mensen zijn daar erg gevoelig voor. Voorzichtigheid en een goede gesprekstechniek kunnen dat vaak voorkomen, al zal na pakweg het vijfde ongevraagde advies elk ‘slachtoffer’ het idee krijgen dat hij blijkbaar gezien wordt als iemand die vaak zaken over het hoofd ziet.

Operationeel

Een volgende valkuil  van ongevraagd adviseren ligt op de loer op operationeel niveau. Op de werkvloer gelden namelijk afspraken over werkverdeling, leiding en feedback. Ongevraagd advies kan de reikwijdte van projecten flink laten uitdijen en communicatie bemoeilijken. Zo worden projecten onnodig duur en onoverzichtelijk, zeker als je werkt met extern ingehuurde medewerkers.

Communicatie

‘Interessant zeg, ik zal er eens over nadenken’ De laatste uitdaging ligt in de communicatie. Beleefde reacties  zorgen voor een overschatting van de mate van ontvankelijkheid voor ongevraagd advies. Mensen kunnen behoorlijk eigenwijs zijn en helemaal niet zitten te wachten op ongevraagd advies.. Wanneer degene die strooit met ongevraagd advies dat niet doorheeft en zich serieus genomen voelt, zal hij zijn beïnvloedingspogingen blijven voortzetten. Dat levert collega’s natuurlijk een houding van ‘zucht, daar heb je hem weer’ op. En die houding kan danig in de weg zitten in situaties waarin advies wel nodig is.

Toch is ongevraagd adviseren geen verboden terrein. Een goed advies op het goede moment werkt bij de juiste persoon vaak prima. Veel waardevolle veranderingen zijn zelfs gestart met een ongevraagd advies dat precies de juiste snaar raakte. De adviserende moet dan:

• De urgentie van het advies goed inschatten
• De ander stimuleren mee te denken
• Weten wanneer hij (of zij) de poging moet staken
• Zijn (of haar) deskundigheid maximaal effectief inzetten

Dit stuk is gebaseerd op het blog ‘Wanneer is ongevraagd adviseren geoorloofd?’, dat eerder werd gepubliceerd op forachangeartikelen.nl, de website van Annemarie Mars, zelfstandig gevestigd veranderkundige onder de naam For a change.