Aap maar na: hoe dieren uitblinken in HR-Communicatie

Biomimicry. Op TED en andere innovatieplatforms zingt het begrip rond. Het klinkt als de zoveelste hype, maar in feite is het zo oud als onze aarde. Zie het als MVO, maar dan een stap verder: wij kunnen ons in allerlei bochten wringen om de natuur zo min mogelijk te schaden, maar we kunnen natuurlijk ook gewoon doen zoals de natuur. Na-apen krijgt ineens een heel nieuwe dimensie, want de op het oog zo simpele dierenwereld heeft ons nog veel te leren. Drie dieren waarvan de HR-Communicatie professional kan leren.

Pinguïns: leiders overboord
Organisatie draait voor mensen om command and control: leidende elites sturen processen aan. Maar kijk eens naar March of the penguins: elke pinguïn weet wat hij moet doen en waar hij heen moet. Daar komt geen elite aan te pas: elk dier heeft de mogelijkheid om op een zeker punt het voortouw te nemen. Er zijn dus wel leiders, maar elke pinguïn heeft zijn specialiteiten en die worden coöperatief zo effectief mogelijk ingezet.

Pinguïns leren ons dat ook in een vlakke organisatie ieders kwaliteiten optimaal benut kunnen worden.

Bijen: eenrichtingsverkeer gaat sneller
Wanneer bijen een boodschap hebben voor hun soortgenoten wachten ze niet op antwoord. In de dierenwereld komt veel aan op snelheid, het kan immers een niveau schelen in de voedselpiramide. Die snelle communicatie wordt in hedendaagse organisaties steeds zeldzamer. Nieuwe media ten spijt, alles moet interactief zijn en over meerdere schijven gaan. Maar soms is eenrichtingsverkeer gewoonweg effectiever.

Het werkt al in de luchtvaart: hier antwoorden piloten kort met Wilco (WIll COmply, ik zal ernaar handelen) of Roger (ik neem het voor kennisgeving aan). Hiermee minimaliseer je een hoop nodeloos contact.

Mieren: communicatie met prioriteit
Mierenkolonies kunnen meer dan 300 miljoen leden hebben. Zonder centrale organisatie zou je verwachten dat dit een zootje ongeregeld wordt, maar mieren weten precies waar ze aan toe zijn. Allereerst omdat ze precies weten welke informatie door de kolonie verlangd wordt. Ten tweede omdat ze in hun communicatie kunnen aangeven welke informatie belangrijk of urgent is of zelfs allebei.

Menselijke communicatie is natuurlijk veel complexer, maar het ontbreekt veel organisaties aan heldere afspraken over welke informatie belangrijk is en vooral welke niet. Spreek af hoe je in communicatie onderscheid maakt tussen belangrijk en onbelangrijk, urgent en non-urgent. Prioriteren is een kunst!

Als we teveel zouden overnemen van het rijk der dieren zou het binnen de meeste organisaties snel een beestenbende worden. Maar het geeft stof tot nadenken. En een reden om van het volgende personeelsuitje een uitstapje naar de dierentuin te maken!

Voor meer informatie: lees het Bioteaming Manifest van Ken Thompson of Animal Firm van Marco Schreurs en Simon van der Veer.