Boekrecensie: Stop het zwijgen – over grensoverschrijdend gedrag

De media staan er bol van, grensoverschrijdend gedrag is een (hot) topic. Het boek met de pakkende titel ‘Stop het Zwijgen’ van Karin Bosman en Frank Peters sprak me daarom aan. Grensoverschrijdend gedrag: je kunt je ogen er niet voor sluiten. Het is een groot probleem.

Uit recent onderzoek van voormalig staatssecretaris Martin van Rijn naar grensoverschrijdend gedrag bij de omroep NPO blijkt bijvoorbeeld, dat 3 op de 4 werknemers te maken heeft (gehad) met intimidaties, discriminatie of toxische werkomstandigheden.

Niks doen is geen optie

Bij dergelijke escalaties haalt grensoverschrijdend gedrag het nieuws, maar in veel andere gevallen is het er wel maar leeft het in de onderstroom. Wat doe je in zo’n situatie als HR- of communicatieprofessional? Hoe krijg je het op de agenda van het management en hoe vergroot je het bewustzijn in de organisatie?

Dat begint bij het verankeren in de missie en de daarbij behorende waarden en normen. Om deze vervolgens te vertalen in een gedragscode, een kompas dat richting geeft hoe we met elkaar willen omgaan. Helaas is dat vaak een ‘dood’ document. Dit boek is daarom een oproep aan alle HR- en communicatieprofessionals het onderwerp levend en zichtbaar te houden. Zeker nu.

Het boek is opgedeeld in 3 delen:

1. Grensoverschrijdend gedrag voorkomen
2. Grensoverschrijdend gedrag aanpakken
3. Leren van grensoverschrijdend gedrag

In elk deel vind je theorie, de basis en de stappenplannen hoe je grensoverschrijdend gedrag kunt aanpakken. Een HR- medewerker of leidinggevende kan er gelijk mee aan de slag als een soort werkboek. Het is een compleet naslagwerk met handige checklisten. Ook is er veel aandacht voor het bouwen van een veilige en open cultuur.

…maar hoe maak je het bespreekbaar?

Waar ik meer aandacht voor zou willen in dit boek is hoe je in gesprek gaat met elkaar:

• Hoe maak je grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar?
• Hoe maak je psychologische veiligheid onderwerp op de agenda?
• Waar ligt de grens?
• Waar ligt jouw grens?
• Wat is voor iemand een persoonlijke grens en wat is voor een organisatie niet meer acceptabel?

Oftewel: hoe stop je het zwijgen.

Begin bij het begin

De quotes in het boek laten stuk voor stuk zien hoe moeilijk het is om het onderwerp bespreekbaar te maken. Volgens mij heeft dat te maken met de verschillende ideeën en definities over wat psychologische veiligheid is. Als dat niet helder is, wordt het gesprek daarover voeren ook lastig.
Dit boek geeft voor dat bespreekbaar maken een goed kader. De titel lijkt iets anders te beloven: het roept op om grensoverschrijdend gedrag écht te zien, en zowel leidinggevenden als medewerkers zich daarover te laten uitspreken. Hoe je dat zou moeten aanpakken is  voor Deel 2.

Deze recensie is geschreven door kennispartner Ingrid van Ierland, WEVIEW.

Noot van de redactie

Het boek Stop het zwijgen van Karin Bosman en Frank Peters is genomineerd voor Managementboek van het Jaar 2024. Het is een longlist van 50 boeken. Wil je het graag lezen? Je kunt het op managementboek.nl bestellen.