Tablet en smartphone: zorg of zegen?

De cijfers spreken voor zich: tablets en smartphones worden steeds vaker gebruikt door werknemers. Deze opmars zorgt zowel voor kansen als risico’s. Het brengt nieuwe gezondheidsrisico’s met zich mee, maar kan ook zorgen voor werkdrukbeperking. Hoe krijg je bij werknemers tussen de oren dat ze op een verstandige manier met mobiele apparatuur omgaan?

Wie het gebruik van mobiele apparaten goed in zijn leven inpast kan zijn productiviteit verhogen en zijn deadlinedruk verlagen. Werken kan dan immers overal en altijd. Tegelijkertijd is dit ook een valkuil, aangezien de kans op afleiding ook erg toeneemt. Wanneer je voortdurend bereikbaar bent, kan dit je concentratie regelmatig verstoren en daarmee je werkdruk juist verhogen en productiviteit verlagen. Verder kan de mogelijkheid om altijd en overal te werken je werk-privé balans verstoren.

Fysiek

Wat betreft het kijken naar tablet- en smartphoneschermen kunnen we kort zijn; hoe kleiner de afstand tot een beeldscherm, hoe harder de oogspieren moeten werken om scherp te stellen. Voortdurend op je smartphone kijken is dus duidelijk vermoeiender dan regulier beeldschermwerk. De beste oplossing is daarom de gebruiksduur kort te houden. Wat betreft de risico’s bij het bedienen van een mobiel apparaat ligt het probleem gecompliceerder. Wat goed is voor de één, is slecht voor de ander. Met een tablet kun je werken waar je maar wilt en in welke houding je maar wilt. Die mogelijkheid tot afwisseling is in principe prima voor je houding; het voorkomt dat je lang in één houding blijft zitten en je voorkomt daarmee overbelasting. Aan de andere kant is de houding die mensen met mobiele apparaten vaak aannemen ongelukkig; ze houden het mobiele apparaat vast ter hoogte van hun navel – dat is prima voor de armen want die zijn nagenoeg gestrekt – maar de nek moet een vreemde bocht maken om de ogen op het scherm te kunnen richten. Andersom geldt hetzelfde: als je het mobiele apparaat vasthoudt als een krant, blijft de nek mooi gestrekt. De armen daarentegen blijven lange tijd ongeveer op schouderhoogte, wat zorgt voor een statische belasting van de armen met alle risico’s van dien.

Mentaal

Het kleine scherm van een mobiel apparaat levert uitdagingen op voor de hersenen, omdat we veel wisselen tussen schermen en dus meer moeten onthouden. Dit vergroot de kans op vermoeidheid en fouten. Dit probleem is het best te tackelen door niet alle mogelijke software klakkeloos te installeren en te gebruiken, zeker niet programma’s waarbij overzicht belangrijk is. Inventariseer welke apps je nodig hebt tijdens het werk en zorg ervoor dat je uitsluitend die apps kunt gebruiken, zodat je ook niet wordt afgeleid door spelletjes en andere privézaken. Daarnaast is verslaving of afhankelijkheid een belangrijk mentaal probleem. Het dwangmatig controleren van je smartphone omdat je bang bent iets te missen is daarvan een signaal.

Conclusie

Zijn tablets en smartphones nu een zorg of een zegen? Arboprofessionals denken vaak in risico’s, maar een zonnige kijk op de materie is ook op zijn plaats. Tablets en smartphones gaan echt niet meer weg en met het juiste bewustzijn over de risico’s kan het vele voordelen opleveren.

Het volledige artikel van deze auteur verscheen in december 2013 in ArboMagazine.