10 dingen die je NIET moet doen bij werknemers met geldzorgen

Steeds meer werkgevers krijgen te maken met medewerkers met financiële problemen. Uit onderzoek blijkt dat dit is opgelopen van 62% naar 85%. Zo’n 80% van de werkgevers willen hun personeelsleden wel ondersteunen, maar ze weten niet hoe. Er is inmiddels een mediacampagne die aangeeft dat je als werkgever moet herkennen, bespreken en doorverwijzen. Maar dat is nog niet zo makkelijk als het lijkt. In dit artikel 10 dingen die je in ieder geval NIET moet doen.

1.Oordelen 

Het is heel makkelijk om een oordeel klaar te hebben. Schulden hebben is je eigen schuld. Dat was jaren de gedachte. Gelukkig hebben de corona-crisis en torenhoge inflatie laten zien dat dit niet waar is. Al was dat eerder ook al niet het geval. Veel vaker zijn het omstandigheden, soms inderdaad in combinatie met eigen gedrag. Maar zodra er financiële stress ontstaat gaat iemand andere keuzes maken. Gebaseerd op de korte termijn en de logica is vaak ver te zoeken. Dit ligt niet aan de persoon maar het is vaak een gevolg van de situatie. Schaamte om het probleem aan te kaarten is groot. Wanneer men dan onmiddellijk een oordeel krijgt dan klap je helemaal dicht. Het probleem wordt in de tussentijd alleen maar groter. Op tijd ondersteuning bieden is van groot belang voor de werkgever, werknemer en de maatschappij.

2.Denken dat het een privé probleem is

Uiteraard zijn privé financiën iets van de werknemer zelf. Maar financiële stress kun je niet thuis laten. Je neemt het de hele dag met je mee. Ook naar het werk. Uit onderzoek blijkt dat werknemers met financiële stress meer fouten maken, minder productief zijn en zich vaker ziek melden. Soms leidt het zelfs tot fraude of diefstal. Financiële problemen zijn een groot maatschappelijk probleem waarbij alles in de omgeving van die persoon geraakt wordt. Als werkgever kun je erger voorkomen door je rol te pakken als signaleerder en doorverwijzer.

3.De werknemer op zijn woord geloven

Dit klinkt misschien een beetje cru, maar veel werknemer zullen in eerste instantie zeggen dat het ‘goed’ gaat met de financiën wanneer je er om vraagt. Schaamte en onderschatting spelen hierbij een grote rol. Financiele problemen worden door de werknemer vaak onderschat. Wanneer ik bij mensen met financiële problemen kom is de schuld vaak groter dan ze initieel aangaven. Daarnaast is er vaak sprake van schaamte waardoor de werknemer soms maar een tipje van de sluier oplicht. Komt er een werknemer die aangeeft dat het niet meer lukt om rond te komen of dat hij één schuld heeft. Pak dan gelijk door. Het probleem kan inderdaad nog klein zijn, maar het kan ook al veel groter zijn. Zoals eerder gezegd is op tijd ingrijpen essentieel. Elk signaal moet serieus genomen worden.

Vraag door. Is de energierekening van de werknemer gestegen? Zo ja, hoe vangt hij dat op? Lukt het om te sparen? Is er een buffer voor tegenvallers? Zijn er betalingsregelingen? Moeilijke vragen, maar op dit moment best vragen die je kunt stellen. In de media is er regelmatig aandacht voor. Daar kun je makkelijk op in haken. Stel deze vragen vanuit betrokkenheid en nieuwsgierigheid, het moet natuurlijk geen kruisverhoor worden.

4.Oplossingen bedenken of adviezen geven

Je hoeft als werkgever niet de oplossing te bedenken voor de geldzorgen van je werknemer. Adviezen zijn vaak goed bedoeld, maar werken averechts. Allereerst ben je geen financieel professional. Daarnaast heb je geen inzicht in de gehele financiële situatie van de werknemer. Al had je dat wel, een professional geeft inzicht en coacht de werknemer, deze geeft ook geen adviezen. Oplossingen hebben het meeste draagvlak en de meeste kans op succes wanneer ze door de werknemer zelf bedacht en uitgevoerd worden. Ik sprak een keer een manager die tegen zijn werknemer met geldzorgen had gezegd dat de problemen opgelost konden worden wanneer hij zijn drie grote honden weg zou doen en zijn gouden tanden zou verkopen. Je kunt je wel voorstellen hoe de reactie was van de werknemer.

5.Een lening/voorschot geven

Steeds vaker vragen werknemers om een voorschot of lening om hun financiële problemen op te lossen. Doe dit niet. Waarom niet? Omdat mensen met geldzorgen gericht zijn op de korte termijn. Met die lening of het voorschot kunnen ze één probleem oplossen, maar het probleem of de oorzaak ligt meestal dieper. Vaak is er ook meer aan de hand. Zorg eerst dat de werknemer hulp van een professional krijgt die inzicht creëert in het geheel. Wanneer die professional aangeeft dat een lening een goede oplossing is voor de werknemer, dan kun je deze wel geven. Sterker nog, dan kan het veel verlichting geven.

6.Meer uren geven

Meer werken lijkt soms de ideale oplossing voor geldzorgen. Dan is er ook meer inkomen. Daarnaast hebben veel werkgevers momenteel een personeelstekort en lost het ook dat probleem op. Maar ook hier is het belangrijk dit niet blind te doen. Er zijn twee dingen die je in overweging moet nemen. Allereerst dat meer werken en meer inkomen ook gevolgen kan hebben voor bijvoorbeeld de toeslagen. De werknemer moet zijn nieuwe hogere inkomen zo snel mogelijk doorgeven. Anders krijgt hij teveel toeslagen en moet hij dat later terug betalen. De oplossing levert dan alleen maar nieuwe schulden op. Overigens is het niet zo dat meer werken niet loont. De toeslagen dalen over het algemeen altijd minder dan dat het inkomen stijgt. Het probleem zit hem vooral in het op tijd aanpassen van de toeslagen.
Het andere wat je mee moet nemen is de werk/privé balans. Meer werken heeft daar veel invloed op. Past dit in het leven van je werknemer? Je hebt er niets aan wanneer je werknemer (langdurig) uitvalt omdat het teveel is.

7.Je verstoppen achter de privacywetgeving

Dit is eentje die ik regelmatig hoor. We mogen vanwege de privacywetgeving niks doen. Zelfs wanneer er loonbeslag ligt. Dan is het probleem echt al heel erg groot. Uiteraard hebben we ons te houden aan de wet. Maar in de wet is inmiddels ook opgenomen dat organisaties zoals woningbouwcoöperaties, energieleveranciers en zorgverzekeraars verplicht zijn betalingsachterstanden door te geven aan de gemeente zodat die er vroeg op af kan om beginnende betalingsproblemen op tijd op te sporen. Als werkgever mag je echt wel een werknemer aanspreken wanneer je financiële problemen vermoed en zeker wanneer er beslag ligt op zijn inkomen.

8.Alleen hulp bieden als er al problemen zijn

Vaak wordt er curatief gewerkt. Er zijn al financiële problemen en/of loonbeslag en dan wordt er hulp geboden. Hierin spelen twee problemen. Allereerst werkt het stigmatiserend om alleen de mensen met schulden te helpen. Werknemers zullen zich dan ook minder snel melden. Daarnaast heeft preventief werken vele voordelen. Des te eerder geldzorgen en problemen aangepakt worden des te sneller ze ook op te lossen zijn. Soms is 1 gesprek al voldoende om de werknemer verder te helpen. Wanneer je het breed inzet zullen de werknemers er ook eerder over durven praten. Ondersteuning is er niet alleen voor mensen die al grote problemen hebben, maar voor iedereen die wel wat meer grip op zijn geld wil.

9.Het niet integreren binnen het bedrijf

Sommige bedrijven sturen één keer een mail en brief naar de werknemers met informatie over hulp. Soms wordt die hulp aangeboden via de werkgever, maar vaak is het ook alleen verwijzen naar bepaalde websites. Dat gaat geen zoden aan de dijk zetten. Zorg voor goed beleid, zorg ervoor dat HR en leidinggevende geïnformeerd en getraind worden en zorg ervoor dat iedereen weet welke ondersteuning er is voor een werknemer met geldzorgen. Laat dit een terugkerend onderwerp zijn dat breed gedragen wordt binnen de gehele organisatie.

10.Koud doorverwijzen

De derde stap is doorverwijzen (na herkennen en bespreken). Ook dit ligt wat gecompliceerder dan tegen een werknemer zeggen waar hij terecht kan, oftewel koud doorverwijzen. In veel gevallen voelt de werknemer drempels om zich daar te melden en gaat hij dus niet. Weten wat deze drempels zijn helpt, maar nog beter is warm doorverwijzen naar ondersteuning. Of dat nu intern of extern is. Daarnaast is het belangrijk om opvolging te geven aan de doorverwijzing. Heeft de werknemer inderdaad contact gehad, is hij daarmee voldoende geholpen?

Wat moet je dan wél doen met medewerkers met geldzorgen?

Dat is simpel. Als je hetgeen wat je niet moet doen omdraait weet je wat je wel moet doen.
Heb je daar hulp bij nodig? Neem dan contact op met Monica Helbig van Cijfers & Centen.