Maak gebruik van non-verbale communicatie

Niemand heeft zijn non-verbale communicatiekracht 24 uur per dag op scherp staan. Zo kan ik me een kennismakinggesprek herinneren met een coachee, ik noem hem gemakshalve Mark. De setting was als volgt. De deurbel ging en ik opende de voordeur. Mark kwam gehaast binnen. Hij gaf een hand zonder zich voor te stellen en mij aan te kijken. Ik liet het begaan, nam zijn jas aan en stak mijn hand uit. ‘Welkom bij Talento Loopbaancoaching, ik ben Arnaud Hol’. Ik zag zijn wenkbrauwen verschrikt fronsen en hoorde Mark denken: ‘Help, ik ben vergeten mezelf voor te stellen.’ Dat deed hij toen alsnog. Maar het ergste komt nog: hij sprak zijn naam uit, vergezeld met een stroom aan sigarettenlucht. Geen goed begin.

Mijn spiegel

Wees gerust, ook ik heb tijdens een sollicitatiegesprek wel eens de plan misgeslagen. Jaren geleden wees een recruiter mij fijntjes op mijn non-verbale communicatie. Met mijn handen in mijn nek leunde ik achterover in mijn stoel. Voor mij was het even een moment van ontspanning. De recruiter waarmee ik in gesprek was, vertelde me dat mijn houding een nonchalante indruk wekte. Oeps, ik was me van geen kwaad bewust.

Leer van je fouten

Fouten maken geeft niets, als je er maar van leert. En zo heb ik ook naar mijn ervaringen gekeken. Ik weet nu welke kracht ik kan uitstralen als ik bewust mijn lichaamsdelen laat spreken. Het vergt oefening en nog meer oefening maar het succes betaalt zich vanzelf uit. Leer van de feedback die je krijgt, het is een cadeau.

Iedereen overkomt het

Op mijn vorige blog ‘Niet op je nagels bijten!’ heb ik ontzettend veel reacties ontvangen. Uit deze reacties heb ik de meest voorkomende non-verbale communicatie ‘bloopers’ en tips geselecteerd. Mijn bovenstaande tip – rook niet vlak voor je gesprek – heb je al genoteerd. Met een slechte adem scoor je geen punten!

Alle lichaamsdelen spelen een belangrijke rol in jouw non-verbale communicatie. Wist je dat? Hieronder zet ik ze kort op een rijtje:

Ogen

De ogen spelen een hele belangrijke rol. Je geeft de persoon het gevoel dat je aandacht schenkt voor wat hij te vertellen heeft. Maar doe het wel gedoceerd, anders kan het oogcontact opdringerig overkomen. Tip: kijk de ander ongeveer 60%/70% van de tijd aan. Heb je moeite om iemand recht in de ogen aan te kijken? Focus je op de wenkbrauw of wang van je gesprekspartner. Dit is minder direct en wordt vaak als prettig ervaren.

Hoofd

Als je aandachtig luistert, dan kijk je de gesprekspartner aan en houd je je hoofd een beetje schuin. Knik bovendien als je gesprekspartner iets vertelt. Je straalt nu openheid uit. Je maakt contact en geeft de ander het gevoel te luisteren.

Gezicht

‘Je gezicht spreekt boekdelen’, wie kent deze uitdrukking niet? Een glimlach kost niets. Dit is tevens de gemakkelijkste manier om iemand anders op zijn gemak te stellen. Als je luistert is een open en ontspannen gezicht zonder gefronste wenkbrauwen de beste optie. Er is niets mis met de verschillende gezichtsuitdrukkingen voor de spiegel oefenen en jezelf te leren neutraal en ontspannen te kijken.

Handen en armen

De handen zijn ook zeer krachtige lichaamsdelen. Wie kent niet de gepassioneerde Italiaan, die elk woord dat hij uitspreekt versterkt met een handgebaar? Overdrijf ook weer niet. Onze cultuur is anders. Gebruik je handen tijdens een gesprek om af en toe een gebaar te maken en dingen aan te wijzen. Alleen voor gebaren die je verhaal versterken. Met je haarlokken spelen, aan de kleding friemelen of met een pen door je hand draaien (denk maar aan Mart Smeets) komt afleidend en nerveus over. Laat staan op je nagels bijten!

Geef je gesprekspartner een stevige maar niet een te uitbundige handdruk. Anders kom je overdreven of zelfs hopeloos over. Maar geef aan de andere kant ook geen slappe hand, dit duidt op weinig daadkracht en onzekerheid. Mijn persoonlijke tip: kijk je gesprekspartner altijd aan tijdens het handen schudden. Wegkijken duidt op onzekerheid.
Aan tafel leg je je handen gevouwen op tafel. Laat je duimen omhoog wijzen – dit duidt op zelfvertrouwen – , of plaats je vingertoppen tegen elkaar. Je komt nu geconcentreerd over en straalt vertrouwen uit. Let maar eens op hoe de gesprekspartners van Matthijs van Nieuwkerk aan tafel zitten tijdens het TV programma De Wereld Draait Door.

Benen

Je gesprekspartner zal niet snel zicht hebben op je benen maar deze lichaamsdelen kunnen je helpen te ontspannen en je krachtig te laten voelen tijdens een gesprek. Zet hiervoor je voeten recht op de grond en houd ze daar. Zo voorkom je dat je onbewust gaat wiebelen met je benen waardoor je nerveus en onzeker overkomt.

Oefen voor de spiegel

Het is ook niet zo gek als het klinkt om jezelf te bekijken wanneer je aan het woord bent. Oefen je sollicitatiegesprek alvast eens voor de spiegel. Esmee Denters weet als geen ander wat het haar heeft gebracht. Of gebruik de videocamera van je smartphone om te weten te komen welke gebaren of tics je liever wilt afleren.