Vitaliteit op de werkvloer, een gezamenlijke verantwoordelijkheid

Iedereen weet dat medewerkers het menselijk kapitaal zijn van organisaties. Dat kapitaal neemt toe met een vitale(re) leefstijl. De meeste organisaties die investeren in vitaliteit richten zich op stressmanagement, ziekteverzuim preventie en reïntegratie. Ik vind dat zowel de werkgever als de medewerkers een gedeelde verantwoordelijkheid dragen om samen te bouwen aan vitaliteit en duurzaamheid. Ook de aanpak en het programma moeten vitaal zijn!

Verbeteren van teamontwikkeling via dans

Bij een zorginstelling (660 medewerkers) in Amsterdam heb ik het effect van workshops dans en beweging als interventie bij teamontwikkeling onderzocht. De resultaten – aan de hand van enquêtes, interviews, feedback en observaties – toonden aan dat fysieke inspanning bijdraagt aan het verhogen van vitaliteit in termen van mentale veerkracht, ontspanning en energie.

In dit onderzoek kwam naar voren dat het niet veel uitmaakte welk opleidings- of functieniveau de deelnemers van dit programma hadden. Waar wel duidelijke verschillen werden gemeten was bij de leeftijd: de oudere deelnemers (45+) waardeerden vooral de bewustwording van hun lichaam en de ontspanning en de jongere deelnemers stelden juist het effect op de fysieke conditie op prijs.

Ontwikkel een programma op maat

Op basis van deze onderzoeksresultaten heb ik specifieke uitgangspunten vastgesteld en een vitaliteitprogramma ontwikkeld. Mijn interventies – zoals workshops en trainingen – in het programma zijn gericht op fysieke en mentale ontspanning om de persoonlijke vitaliteit te verbeteren. De workshops worden bezocht door medewerkers uit verschillende branches (o.a. financiële instellingen, ICT, onderwijs, media, sport- en ontspanning).

Uit de feedback van de deelnemers blijkt dat zij zich na het volgen van de trainingen beter kunnen focussen en ontspannen om vervolgens met toegenomen energie weer aan het werk te gaan. Het creëren van mentale ontspanning zorgt voor innerlijke rust en creativiteit. Ook zijn positieve resultaten gerealiseerd bij het verminderen van slaapproblemen en pijnklachten. Hierdoor zijn de werknemers beter bestand tegen stress en vermindert het ziekteverzuim.

Advies: alleen voorlichting is onvoldoende

Ik adviseer elke organisatie om vitaliteit op te nemen in strategie en beleid om duurzame inzetbaarheid van mens en organisatie te waarborgen. Duidelijke en regelmatige voorlichting over een vitale leefstijl (o.a. voeding en beweging) is belangrijk maar niet voldoende. Van belang is de medewerkers actief te betrekken bij verandering in gewenst gedrag met een duidelijke focus op vitaliteit. Het veranderen van gedrag is een continu proces en vereist professionele aandacht. De kritische succesfactor is de intrinsieke motivatie van de medewerkers: dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van organisaties en medewerkers.

Organisaties kunnen hun medewerkers hierin faciliteren door het aanbieden van bewegingsprogramma’s, deskundige begeleiding en gezonde voeding in de kantines. Om gewenste resultaten te behalen, goed op de organisatie afgestemde begeleiding te realiseren en ook de kwaliteit van de programma’s hoog te houden zijn metingen en evaluaties van belang. Zo zorgen werkgevers en de medewerkers samen voor een vitale organisatie.

Educatie, promoten en faciliteren van een gezonde leefstijl door het bieden van een sportruimte en gezonde lunches tegen aantrekkelijke prijzen.