Inclusie begint hier: wat elke HR-professional moet weten over ‘code switching’

Code switching: een onbenutte superkracht.

“In de ene vergadering praat ik zakelijk en to-the-point, in de andere kies ik juist voor omwegen en nuance. Dat is geen toneelspel – dat is overleven. En effectiever werken.”

Veel bi-culturele professionals beschikken over een uitzonderlijke vaardigheid. Eentje die je niet leert in een training, maar die je ontwikkelt door op te groeien en te werken tussen verschillende culturen. Deze vaardigheid wordt zelden expliciet benoemd, laat staan erkend. Terwijl het een onmisbare troef is in onze steeds diverser wordende samenleving.

Die vaardigheid? Code switching.

Wat is code switching?

Code switching is het strategisch kunnen schakelen tussen verschillende culturele contexten, gedragscodes en communicatiestijlen. Denk aan het veranderen van toon, woordkeuze, lichaamstaal of besluitvormingsstijl, afhankelijk van de setting. Het is als het spreken van meerdere ‘culturele talen’. Biculturele professionals doen dit intuïtief: ze herkennen de ongeschreven regels van een omgeving, en weten hoe ze effectief aansluiting kunnen vinden zonder hun authenticiteit te verliezen.

Waarom is dit belangrijk?

In veel organisaties wordt deze vaardigheid over het hoofd gezien, terwijl het in de praktijk het verschil kan maken tussen miscommunicatie en echte verbinding. Code switching is geen ‘aanpassing’ uit onzekerheid – het is een strategische competentie.

Door het expliciet te herkennen:

• Valideer je de expertise van bi-culturele professionals.
• Maak je onzichtbaar werk zichtbaar.
• Open je de deur naar inclusiever en effectiever samenwerken.

Unsplash foto van @itsomidarmin

Wat levert het op voor organisaties?

Organisaties die code switching erkennen als waardevolle competentie, plukken daar op meerdere vlakken de vruchten van. Allereerst kunnen zij culturele misverstanden sneller signaleren en voorkomen, simpelweg omdat mensen in het team de gevoeligheden herkennen nog vóórdat ze tot frictie leiden. Daarnaast kunnen ze effectiever communiceren met diverse doelgroepen – of het nu gaat om klanten, burgers, collega’s of partners met uiteenlopende achtergronden. Deze vaardigheid fungeert als een brug tussen werelden, wat zorgt voor een betere aansluiting bij wat er buiten én binnen de organisatie speelt.

Maar er is meer: teams die verschillende culturele perspectieven kunnen combineren, zijn aantoonbaar innovatiever. Code switching maakt het mogelijk om die perspectieven met elkaar te verbinden, waardoor nieuwe ideeën ontstaan die anders onopgemerkt zouden blijven. Het stelt organisaties in staat om complexe vraagstukken te benaderen met een bredere blik, en dat is cruciaal in een wereld waarin standaardoplossingen vaak tekortschieten.

Wanneer deze strategische kracht niet wordt herkend, blijven waardevolle inzichten onbenut. Er gaat expertise verloren, niet omdat die er niet is, maar omdat er geen taal of ruimte voor is. Organisaties lopen dan het risico op gemiste kansen, gebrekkige verbinding met stakeholders en een beperkt aanpassingsvermogen aan de realiteit van een diverse samenleving.

Wat betekent dit voor HR- en communicatieprofessionals?

Als je werk wilt maken van inclusie, begin dan hier: zie wat al aanwezig is – maar nog niet herkend wordt. Stel tijdens werving, beoordeling of teamontwikkeling vragen als:

• Welke culturele perspectieven missen we nu in ons team?
• Hoe draagt iemands achtergrond bij aan hun communicatieve kracht?
• Kunnen we code switching opnemen in onze competentieprofielen?
• Hoe creëren we ruimte voor deze vaardigheid in leiderschap en besluitvorming?

Inclusie in actie

Code switching is niet alleen een teken van aanpassingsvermogen, het is een vorm van leiderschap. Organisaties die dit herkennen, zijn wendbaarder, inclusiever en beter voorbereid op de toekomst.

Wie in jouw team beheerst deze vaardigheid? En hoe zet je die (vandaag nog!) strategisch in? Laat het hieronder weten in de comments.

Over de auteur | Chevaly Riebeek werd geboren in Suriname en groeide op in Nederland. Als adviseur discriminatie en inclusie werkt ze voor non-profit organisaties. Daar zag ze hoe professionals van kleur vastlopen in systemen die niet voor hen ontworpen zijn. Om daarin verschil te maken, richtte ze Equity Elevation op. Via initiatieven zoals Brave Space bevordert ze inclusie, bewustzijn en systeemverandering. Meer info: equityelevation.nl