‘Rekening van te lang doorwerken valt uiteindelijk duurder uit’

Nu de mist van de economische crisis weigert op te trekken, dringt de vraag zich op welke gevolgen dit heeft voor de werknemers die hun baan hebben weten te behouden. Welk effect heeft de aanhoudende malaise op bijvoorbeeld de verzuimmelding? Arbodienst 365 startte onlangs een onderzoek, dat opleverde dat het aandeel van het psychisch verzuim toeneemt binnen het totale verzuimcijfer. Corné Roelen, bedrijfsarts en epidemioloog bij 365: ‘Werknemers zijn terughoudender met een ziekmelding uit angst hun baan te verliezen.’

In hoeverre maakt een crisis mensen gezonder? Die vraag lijkt gerechtvaardigd nu recent onderzoek van 365 – voorheen  Arboned – onder ruim één miljoen werknemers laat zien dat in het laatste halfjaar van 2011 minder werknemers zich hebben ziek gemeld dan in de eerste zes maanden van dat jaar. Volgens Corné Roelen is één van de oorzaken verklaarbaar vanuit een reflex van lijfsbehoud: ‘Mensen houden in zwaar weer de hand op de knip. Verzuim is op korte termijn een financieel risico; bovendien zijn mensen in tijden van een krappe arbeidsmarkt bang om hun baan te verliezen.’

Hoe schadelijk is het om door te werken in geval van ziekte?
‘Mensen vinden het vervelend om zich ziek te melden en hun collega’s in de steek te laten. Ze maken zich zorgen over wat hun leidinggevende van hun verzuim vindt. Uit gesprekken met patiënten merk ik dat ze zich druk maken over hun baanzekerheid in het algemeen. Het komt voor dat werknemers met hun tong op de schoenen lopen. De werkdruk in combinatie met de angst voor baanverlies is een belangrijke oorzaak van doorwerken, terwijl het eigenlijk niet meer gaat. Toch vallen ook de doorzetters op een gegeven moment om. Uiteindelijk ontstaat hoe dan ook psychisch verzuim en dit is ingrijpender – en dus ook kostbaarder – dan wanneer de werknemer eerder aan de bel had getrokken.’

Welke rol kan de werkgever hierin vervullen?
‘Psychisch verzuim hoeft geen maand te duren. Het kan voor de bedrijfsarts soms lastig zijn om aan een werkgever uit te leggen hoe psychische klachten kunnen ontstaan. Een werkgever moet dit soort klachten ook serieus nemen. Dat kan moeilijk zijn, want aan de buitenkant zie je vaak niets. Het is belangrijk dat een werkgever begripvol is en de grootste druk van het werk haalt. Het kan een werknemer bijvoorbeeld al enorm opluchten als hij een bepaalde taak in zijn eigen tempo mag uitvoeren. Het gaat er om dat een leidinggevende een werknemer iets laat doen waar hij zich prettig bij voelt. Hoe eerder een werkgever ermee begint om een werknemer in zijn ritme te brengen, hoe beter het is. De kortste weg naar herstel is je nuttig te maken en iets zinvols doen; dat is uiteindelijk altijd beter dan thuis zitten. Een werknemer doet er verstandig aan om in het ritme te blijven en op het werk aanwezig te zijn. Met begrip, ondersteuning en een aangepast werkschema komt hij al een heel eind.’

Bovenstaande blog is gebaseerd op een onlangs verschenen artikel in Arbo Magazine, het blad voor de Arboprofessional. Hoe voorkomt uw organisatie dat werknemers te veel van zichzelf vergen en opbranden? Welke rol speelt communicatie hierbij? Deel het in de comments of met een eigen blog!