Anders organiseren lukt vanuit de pijlers: samenwerken, vertrouwen en lef

Marieke Verhoeven won een vrijkaartje voor het congres HRM en het onderwijs dat op 22 november plaats vond in Den Bosch. Het thema ‘transformatie van HR in het onderwijs’ stond centraal tijdens deze dag.  

Marieke, wat je vond van deze dag?

Allereerst hartelijk dank voor de sponsoring van dit congres en het vrijkaartje! Dit was voor mij een mooie aanleiding om dit congres eens te bezoeken. Ik heb een leuke dag beleefd. Naast enkele plenaire presentaties heb ik drie heel verschillende workshops bijgewoond. Ik vond het congres in zijn geheel bijzonder goed verzorgd. Een mooie en toegankelijke locatie in Den Bosch, goede communicatie en parkeergelegenheid en een heerlijke lunch met een toepasselijke Bossche bol bij de koffie.

Vertel eens wat over de inhoud

Het congres werd geopend door dagvoorzitter Ingrid Paalman, lector Goede Onderwijspraktijken. Zij stelde direct een aantal thema’s centraal die belangrijk zijn voor de transformatie van HR in het onderwijs: flexibel en wendbaar zijn, ontschotten van domeinen en met elkaar de dialoog voeren over nieuwe samenwerkingsvormen. Direct daarna volgde de eerste centrale key-note speaker: Marc Oonk, schrijver van het boek DNA van ontwikkeling. Hij bundelde in zijn presentatie allerlei bestaande kennis over organisatieontwikkeling en verandering. Tijdens de lezing nam Marc ons mee in de eerste fasen van ontwikkelprocessen in organisaties, aan de hand van aansprekende filmpjes en visuele metaforen.

Waren er nog tips voor HR en Communicatie?

Jazeker. Het belang van een goede voorbereiding van organisatieontwikkeling werd benadrukt en de spreker pleitte ervoor het individu altijd centraal te stellen. HR en Communicatie kunnen hierin het verschil maken door niet vóór mensen na te denken en in te vullen, maar door hen te bevragen en betrekken. Niet nieuw voor de meesten, maar goed dat het ook in deze context weer aan bod kwam.

Welke workshops volgde je?

• De eerste workshop die ik volgde ging over het geven van een goede start aan medewerkers. Deze sessie werd verzorgd door de ontwikkelaars van een onboarding app. Zij stonden stil bij het belang van een goede start voor nieuwe medewerkers. Verder gaven ze de tip om voor het ontwikkelen van een onboarding programma een zo diverse mogelijke werkgroep samen te stellen. Ook hier kwam naar voren hoe belangrijk het is om medewerkers zelf te bevragen over hun wensen en voorkeuren in plaats van dit voor hen in te vullen.
• Daarna volgde ik een workshop over effectief en duurzaam inzetten van zij-instromers in het onderwijs. Op basis van onderzoek naar de belemmeringen die zij-instromers en scholen ervaren, ontwikkelde de Alliantie voor Onderwijs een programma om zij-instromers en scholen te ondersteunen bij de overstap en start. Voor mij was deze workshop vakinhoudelijk wat minder interessant, al gaf het wel een heel goed beeld van hoe complex het speelveld van het onderwijs is, met urgente vraagstukken, politieke invloeden, lerarenopleiders en verschillende financieringsstromen.
• De derde en laatste workshop die ik volgde ging over ‘Van HRM naar Human Being Management’. Deze workshop inspireerde mij persoonlijk het meest omdat de spreker in HR-taal uitlegde waar ik zelf aan werk: aandacht voor de mens binnen organisaties. De spreker nodigde HR-professionals uit om naast de traditionele thema’s structuur en cultuur, ook natuur als thema te omarmen. In het kort komt dat neer op aandacht voor de mens zoals hij is, in plaats van mensen zien als ‘resource’ en hen inpassen in en ontwikkelen voor functies. Deze bredere blik is noodzakelijke om bijvoorbeeld het lerarentekort te kunnen oplossen. De modellen en metaforen uit de presentatie leverden mij weer nieuwe handvatten op voor dit onderwerp.

En verder: anders organiseren is echt mogelijk!

Tussendoor was er een centrale dialoog, waarin drie deelnemers in gesprek gingen over anders organiseren door samenwerking. Het belang van ontwikkelingsgericht organiseren kwam aan bod, door te luisteren naar en ruimte te geven aan leraren en teams en niet teveel vast te houden aan structuren ‘omdat ze nu eenmaal zo zijn’.

Samenwerken, vertrouwen en lef; belangrijkste pijlers om anders organiseren vorm te geven.  

Wat neem je mee van deze dag?

Naast de inspiratie en de nieuwe contacten heb ik een goede indruk gekregen van waar het onderwijs nu staat. Wat mij opviel is dat er zo verschillend wordt omgaan met structuren, regels, gewoonten en externe invloeden. Sommigen laten zich daardoor verlammen of klampen zich eraan vast, terwijl anderen prima in staat zijn om uitdagingen het hoofd te bieden, ondanks die complexe context. De sleutel daarvoor is om mensen centraal te stellen en structuren en systemen te durven loslaten, zo blijkt uit de verhalen die ik vandaag hoorde. Dat geldt voor het hele onderwijs, dus ook voor de HR-afdelingen. Ik zie ongelooflijk veel mogelijkheden om hieraan bij te dragen door HR en Communicatie te verbinden.

Bedankt Marieke Verhoeven dat je verslag doet van het congres HRM in het onderwijs!